Budowa domu i materiałów budowlanych to coraz większe koszty. Wiele ludzi, aby choć trochę ograniczyć swoje wydatki, robi część robót samemu. Jedną z najbardziej oszczędnych rzeczy jest wykonanie we własnym zakresie wiązarów dachowych. To podstawowy element konstrukcji dachu, na którym spoczywa duża odpowiedzialność ze względu na przenoszenie obciążeń. Cena wiązarów dachowych może wynieść kilkadziesiąt tysięcy złotych. Jak oszczędzić dużo pieniędzy tworząc je samemu?
Czy każdy powinien tworzyć wiązary samemu?
Tworzenie wiązarów to bardzo odpowiedzialne zadanie. Przy źle wykonanej robocie dach może źle przenosić obciążenia, a przez to nawet się zawalić. Wiązary dachowe to bardzo ważna część całej więźby, która opiera się na podporach głównych. Ściany i słupy pozwalają utrzymać ciężar śniegu, wiatru, a przede wszystkim ciężar własny. Źle wykonany wiązar to po prostu pewna katastrofa.
Wiązary powinien tworzyć ktoś, kto ma istotne doświadczenie w pracach budowlanych. Nie straszne mu są podstawy stolarki oraz poprawne użycie narzędzi. Dana osoba powinna też mieć kogoś do pomocy przy przenoszeniu ciężkich części. Jeżeli ktoś planuje oszczędzić, nie mając żadnych umiejętności, to po prostu igra z bezpieczeństwem domowników.
Podstawy tworzenia wiązarów
Najprostszą metodą tworzenia są wiązary dachowe drewniane. Można wyróżnić też wiązary stalowe (w formie kratownicy czy blachownicy) czy żelbetowe (też jako kratownica), ale mogą one wymagać bardziej specjalistycznych narzędzi. Najlepiej tworzyć wiązary metodą tradycyjną, a więc na podstawie drewnianych belek oraz bal. Tworzy się tak prawie wszystkie elementy prefabrykowane, dlatego jest to bardzo sprawdzony sposób.
Wiązary drewniane w tradycyjnym budownictwie to po prostu para krokwi, które są oparte na odpowiedniej belce stropowej albo zewnętrznej ścianie budynku. Pośredniczącą rolę w łączeniu ma tak zwana murłata. Najlepsze wymiary, jakie powinien mieć jej przekrój to 10 x 10 cm lub 15 x 15 cm. Trzeba ją umieścić na murze w pozycji poziomej. Całość należy wzmocnić odpowiednimi belkami, które trzeba dopasować do rozpiętości podpór.
Najczęstsze rodzaje tworzonych wiązarów to: krokwiowe, jętkowe, płatwiowo-kleszczowe i wieszarowe. Najłatwiejsze do zastosowania są te pierwsze, gdzie rozpiętość wynosi maksymalnie 6 metrów, co pozwoli na wykonanie elementów we własnym zakresie. Podstawą będą tu dwie krokwie, które są oparte na belce wiązarowej. Ewentualnie można je oprzeć na ścianach budynku, do czego przydadzą się stworzone wcześniej murłaty. Wiązar krokwiowy odznacza się dużą wytrzymałością (przede wszystkim na naprężenia ściskające i zginające), więc prostota nie oznacza wcale braku trwałości konstrukcji.
Zobacz koniecznie:
- wiązary dachowe Wrocław http://www.wiazary-kratowe.pl/technologia/
- wiązary dachowe wielkopolskie http://www.wiazary-kratowe.pl/wiazary-dachowe-wielkopolskie/
Montaż wiązarów
Jeżeli kogoś przeraża stolarka związana z tworzeniem poszczególnych elementów podanych wyżej – powinien zamówić gotowe części. Krokwie, murłaty i belki powinny być precyzyjnie wykonane, dlatego lepiej sobie odrobinę pomóc. Można wtedy zainwestować też w wiązary kratowe. To alternatywa dla tradycyjnych metod, gdzie kilkanaście desek tworzy układ połączonych trójkątów. Potem wszystkim trzeba jednak jakoś zamontować. Czy opłaca się łączyć poszczególne elementy drewniane samemu?
Koszt montażu więzarów może wynieść nawet 8000 złotych, bo tyle kosztuje pomoc ekipy budowlanej. Ma się jednak wtedy pewność, że praca zostanie wykonana szybko i bezpiecznie. Ekipa ma też do dostępu dźwig, bez którego naprawdę ciężko jest się obyć przy ciężkich krokwiach. Nie ma się jednak co zrażać, bo można zamówić wyłącznie sam sprzęt, a resztę wykonać samemu. Bardzo ważne są odpowiednie złącza ciesielskie, które łączą poszczególne elementy. Do ich poprawnego połączenia potrzebna jest gwoździarka. Wiele początkujących montażystów pomija ten aspekt i liczy, że podstawowe zabezpieczenia wystarczą. Same wkręty przy tak dużej konstrukcji mogą okazać się niewystarczające. Licznych wskazówek warto szukać w normie Eurokod 5, która podaje podstawowe informacje dotyczące montażu wiązarów.
Istotne mogą być też złącza regulowane LS, kiedy elementy wiązarów trzeba łączyć pod kątem 45 stopni. Przydatne są zwłaszcza przy okazji dachów kopertowych. Nie można też zmieniać parametrów poszczególnych elementów. Czasami 6-metrowa krokiew nie mieści się na całej długości, co jest ewidentnym błędem montażysty. Nie należy jej przycinać, zwłaszcza krzyżulców, które przenoszą obciążenia ściskające i rozciągające. Najlepiej sugerować się projektem budowlanym i krok po kroku umieszczać elementy na swoich pozycjach.
Ile można zaoszczędzić na własnych wiązarach?
W przypadku poprawnie wykonanych wiązarów i braku zatrudniania ekipy budowlanej można zaoszczędzić nawet 50% ceny. Należy jednak podkreślić, że przy źle wykonanym zadaniu poprawianie wszystkiego może przewyższyć podstawowe koszty. Wiązary kratowe cennik pokazuje, że przy wymiarach dachu 10 x 30 metrów można zapłacić nawet 30 000 złotych. Przy własnoręcznej stolarce wyjdzie to połowę taniej. Należy jednak uwzględnić przeznaczony na to czas. Ekipa budowlana to jednak kolejne 8000 złotych, ale trzeba tu też uwzględnić przenoszenie ciężkich elementów. Dźwig i wiele rąk do pracy może okazać się niezbędne. Alternatywą pozostanie poproszenie o pomoc znajomych i wypożyczalnia sprzętu ciężkiego.
